YANNIS RITSOS-POEMS, Selected Books, Volume III
ΠΕΡΣΕΦΟΝΗ/PERSEPHONE
(Απόσπασμα//excerpt)
Θυμάσαι
εκείνο το άγαλμα που το χαζεύαμε ένα μεσημέρι στο Γυμνάσιο,
φτιαγμένο με χρυσάφι, ασήμι, μόλυβδο, χαλκό, κασσίτερο
βαμμένο σε χρώμα σκοτεινό (τώρα το νιώθω πόσο του έμοιαζε) —
θαρρώ πως ήταν του Σεράπιδος —έργο του Βρύαξη του Αθηναίου—
ω, κάτι θα ’ξερε κι αυτός. Πολύ μας άρεσε με τη δάφνη στο μέτωπο,
ωραίος, με την εξαίσια κούραση διαχυμένη στο σώμα του
σαν νικητής του πεντάθλου που εμφανίζεται μετά τους αγώνες,
γυμνός, λίγο πριν μπει στο λουτρώνα, στο στενό κύκλο των φίλων του
(πάντοτε οι νικητές έχουν ελάχιστους φίλους ή κανέναν).
Στεκόταν
κάπως αμήχανος μέσα στη νίκη του, μην ξέροντας πώς ν’ απαντήσει,
ενδοτικός κι απρόσιτος. Τότε ένα σύννεφο θαρρώ τριανταφυλλένιο
σκίασε ακέριο το αμφιθέατρο. Το μεγάλο του νύχι του αντίχειρα
πλάταινε λίγο λίγο (αυτό το πρόσεξα ιδιαίτερα· δε σου το ’πα)
σαν ακρογιάλι ακατοίκητο, περιχυμένο
εκείνη την απέραντη μελαγχολία των ηρώων. Κι εκεί, σε μια κερκίδα,
έμενε ένα άδειο μπουκάλι λεμονάδας, αντιφέγγοντας
μ’ επίπλαστη οικειότητα κάτι αυστηρό και τελειωμένο.
Παράξενο, τώρα, να μιλώ και ν’ ακούω τη φωνή μου. Άλλοτε τρόμαζα
μην προδοθώ. Μονάχα μέσα μου έλεγα, ξανάλεγα
αργά, βαθιά τ’ όνομά του. Τον φώναζα βουβά τις νύχτες,
«Νυχτερινέ, Νυχτερινέ», στραμμένη προς τον τοίχο.
Πώς έγινε
κι έσμιξαν όλα, κει κάτω, στο χαμηλό ουρανό, που, κάποτε,
η φωνή ενός πουλιού τον τρυπάει; — ο υπηρέτης, το άγαλμα, ο θείος —
όλα άηχα, από σάρκα και σκιά.
You remember the statue we saw in the Gymnasium
one afternoon? It was made of gold, silver, led, copper,
tin, and painted in that dark color, now I remember
how it looked like him, I believe the statue of Serapis,
work of Bryaxis the Athenian, he must have known
something; we liked it a lot, handsome with the laurel
on his forehead, with the exquisite tiredness
flowing on his body, like a pentathlon winner who
appears naked after the events, just before he’d go
to the baths, among his close friends (winners
always have just a few friends or none).
He stood there
somehow embarrassed in his victory, yielding and
unapproachable not knowing what to say. Then
a cloud, rosy I think, shaded the whole amphitheater;
his thumb nail grew bigger, wider, I noticed that
although I didn’t mentioned it to you, like
an uninhabitable seashore, with all that immense
melancholy of heroes spread over it. Then, there
in the stands, an empty lemonade bottle was left
reflecting something serious and final with pretentious
friendliness. Strange that I talk now and hear my voice;
other times I was afraid that I’d be betrayed, I only
called my name inside me again and again. During
the night I’d call him, Morning Star, Morning Star
while I was facing the wall.
How they all got mixed up down there, in the low
sky, where the chirp of a bird could once pierce it?
The servant, the statue, uncle, they were all noiseless,
made of flesh and shade.
Mayanaam
vequinox
Manolis 