~Στην ποιητική σας συλλογή Εαρινή Ισημερία1 η παρουσία της γυναίκας
είναι έντονη. Το ερωτικό στοιχείο, σχεδόν αισθησιακό, χαρακτηρίζει την
ποίησή σας;
Από πάντα πίστευα πως η γυναίκα αποτελεί «την ομορφιά του κό-
σμου» και μπορεί να κοταχτεί κάτω απ’ αυτό το πρίσμα στην ποίηση
και σαν την έννοια της άσπιλης-παρθένας κόρης και σαν τη χειραφε-
τημένη γυναίκα. Εικόνες μάς έρχονται απ’ τα πανάρχαια χρόνια που
περιγράφουν τόσο την κόρη όσο και τη μεστή γυναίκα με την ίδια εξαί-
σια ομορφιά. Όπως είπε κι ο ποιητής:
Θυμάμαι μονάχα τη θάλασσα
τραγούδαγε ανάμεσα απ’ τα πόδια σου
που σήκωναν περίτρανα
την ομορφιά του κόσμου.
~Ζείτε στον Καναδά εδώ και τριάντα πέντε χρόνια. Πού ωριμάσατε λογο-
τεχνικά, ποιες ήταν οι γλωσσικές και λογοτεχνικές σας επιρροές και πού
αισθάνεστε ότι ανήκετε;
Η πρώτη μεγάλη επιρροή θα ’λεγα πως ήταν οι τέσσερις μεγάλοι των
ελληνικών γραμμάτων, Καβάφης, Σεφέρης, Ρίτσος, Ελύτης, ποιητές
που όχι μόνο έχω διαβάσει αλλά που έχω μελετήσει λεπτομερώς και
φυσικά άλλες επιρροές απ’ τους ξένους που έχω διαβάσει στην αγ-
γλική γλώσσα, Neruda, Lorca, Milosz, Whitman, Eliot, Pound, Yates,
Musgrove, Cohen, στοιχεία της ποίησής τους μπορεί να διακριθούν
στη δουλειά μου αλλά δεν μπορώ να καθoρίσω κάποια συγκεκριμένη
κατηγορία στην οποία ανήκω. Γράφω και στις δύο γλώσσες με την ίδια
άνεση κι εχω διαπιστώσει πως όταν δουλεύω σε κάποιο συγκεκριμένο
ποίημα απο τη μία γλώσσα στην άλλη και ξανά πίσω στην αρχική, το
ποίημα βελτιώνεται και νοηματικά και από μουσικής απόψεως, ώσπου
παίρνει την τέλειά του μορφή.
~Ποια η βαθύτερη ανάγκη ή επιθυμία σάς ώθησε να εκδόσετε ένα βιβλίο
σας στην Ελλάδα;
Ύστερα απο αρκετές εκδόσεις εδώ στον Καναδά και στη Μεγάλη Βρε-
τανία στα αγγλικά, μερικές από αυτές με σχετική εμπορική επιτυχία,
καλή ανταπόκριση απο το αναγνωστικό κοινό και καλές κριτικές, θεώ-
ρησα σωστό να παρουσιάσω λίγη απ τη δουλειά μου εδώ στην Ελλάδα
ελπίζοντας να ξαναγυρίσω λίγο στις ρίζες μου και να ξανανιώσω τη θαλ-
πωρή της ελληνικής ψυχής κάτι που τόσο πολύ νοσταλγώ στον ξένο
τόπο όπου ζω για τόσα πολλά χρόνια.
~Η Ελλάδα σήμερα διέρχεται μια βαθιά οικονομική και κοινωνική κρίση.
Πώς μπορεί να αισθάνεται ένας Έλληνας της διασποράς παρακολουθών-
τας τη σημερινή κατάσταση;
Ο Έλληνας της διασποράς αισθάνεται σχεδόν ξένος στην κατάσταση
που επικρατεί στην Ελλάδα. Γιατί κατ’ αρχήν δεν είναι πλήρως ενήμε-
ρος με το τι τρέχει, μαθαίνει μέσες άκρες δυο πράγματα που ακούει
στα ΜΜΕ που, όπως γνωρίζεις, αναφέρουν τα μισά απ’ όσα συμβαί-
νουν, το ίδιο ισχύει και στον Καναδά και στα περισσότερα κράτη. Ετσι,
μη γνωρίζοντας τι πρέπει να κάνει, παρ’ όλο που διαισθάνεται πως πρέ-
πει να βοηθήσει με κάποιο τρόπο, δεν γνωρίζει τον τρόπο αυτό με απο-
τέλεσμα να μην κάνει τίποτα.
~Στο διήγημά σας «Ο εχθρός»2 γράφετε: «το ζω κι εγώ αυτό εδώ και χρό-
νια, αλλά έμαθα να το καταπραΰνω». Μπορεί η τέχνη να συμφιλιώσει τον
άνθρωπο με την οδύνη και τον σπαραγμό της ύπαρξής του;
Πιστεύω ακράδαντα πως η τέχνη, με όποια μορφή κι αν εκφράζεται,
τον γραπτό λόγο παραδείγματος χάριν που ασχολούμαι εγώ, είναι το
μέσο με το οποίο ο άνθρωπος ανεβαίνει ένα σκαλί ψηλότερα κι αγγίζει
το θεϊκό, ελευθερώνοντας έτσι τον εαυτό του κι εξυψώνοντάς τον. Σχε-
τικά με το διήγημά μου «Ο Εχθρός» ναι, ο εχθρός, ο Τούρκος επιβά-
της του ταξιτζή Έλληνα που τον οδηγεί προς το αεροδρόμιο είναι κι
αυτός θύμα, όπως και ο Έλληνας οδηγός του, των συνόρων και των δο-
ξασιών της ιστορίας. Είναι κι οι δυο τους οντότητες που δεν μισούν ο
ένας τον άλλο, αλλά είναι θύματα του παρελθόντος που δεν έχει ξε-
περαστεί. Κι οι δύο βασανίζονται απ’ την ίδια αρρώστια.
~Σε μια κοινωνία που κατακλύζει το εμπόρευμα, οι κοινωνικές ανισότητες
και ο συνακόλουθος κυνισμός, τι νόημα έχει να ασχολείται κάποιος με τη
λογοτεχνία;
Όπως είπα και παραπάνω, πιστεύω ακράδαντα πως η τέχνη, ειδικό-
τερα η λογοτεχνία, είναι τρόπος ανύψωσης του ψυχοπνευματικού μέ-
ρους του ανθρώπου και γι’ αυτό πρέπει να βοηθηθεί, να προωθηθεί, να
γίνει ένα αναπόσπαστο μέρος της καθημερινής ζωής του κάθε πολίτη.
Βλέπουμε σήμερα την καταστρεπτική επιρροή που έχει ο καταναλωτι-
σμός και σε ποιο σημείο έχει φέρει όχι μόνο την Ελλάδα αλλά και τα
περισσότερα κράτη.
Θα ρωτήσω πόσο αναγκαίο είναι άραγε να αγοράζουμε ένα καινού-
ριο αυτοκίνητο κάθε πέντε χρόνια, ή να έχουμε τέσσερις τηλεοράσεις
στο κάθε σπίτι; Προσπαθώ να υπογραμμίσω πως ο σημερινός τρόπος
ζωής δεν οδηγεί σε καμία λύση αντίθετα είναι ο λόγος για τον οποίο
βρισκόμαστε σ’ αυτή τη δύσκολη οικονομική κατάσταση του σήμερα
και στις αρρώστιες που είναι αποτέλεσμα του άγχους ολονών για ν’
αποκτήσουν άλλο ένα αγαθό, τις πιο πολλές φορές μη αναγκαίο.
Τι άλλο μένει λοιπόν σε μια κοινωνία σαν αυτή, παρά μοναχά η τέχνη,
η οποία παίρνει τον άνθρωπο από τον αγώνα για τον επιούσιο και τον
φέρνει σ’ ένα ψυχοπνευματικό επίπεδο που τον καταπραΰνει και τον
γεμίζει με ελπίδα;
~Βαγγέλης Σερδάρης
“Εαρινή Ισημερία”, Εκδ. ΕΝΕΚΕΝ, Θεσσαλονίκη, 2011
Χαρακτηριστικό στην ποίηση του Μανώλη Αλυγιζάκη η δυνατή,
ερωτική, σχεδόν αισθησιακή, αναφορά στο γυναικείο κορμί. Ένα
σώμα που λαμβάνει τη μορφή της γυναίκας-θεάς, της γυναίκας-
πρόκλησης, της γυναίκας-πόθου, της γυναίκας που αναζητάς,
της γυναίκα που χάνεις, που δεν ενδίδει, της γυναίκας που λα-
τρεύεις, της γυναίκας που ορίζει το όνειρο, τον μεγάλο της ζωής
έρωτα. Ποίηση σαφής, με συναίσθημα, εικόνες όμορφες, ερωτι-
κές συναντήσεις που έγιναν ή δεν έγινα ποτέ, νοσταλγίες, αυτό
που περιμένει και δεν έρχεται, μια ατέλειωτη αναμονή, βασανιστι-
κές αμφιβολίες, το παίγνιο της σχέσης και επίκεντρο στο κέντρο η
λαχτάρα του γυναικείου σώματος. Ποίηση της απόστασης και της
εξορίας που αναπλάθει σ’ ένα λόγο σύνθετο και κάποιες φορές
αντιφατικό τον παράδεισο μιας οριστικά χαμένης αθωότητας.
~Βαγγέλης Σερδάρης, ΕΝΕΚΕΝ, Τεύχος 22
Like this:
Like Loading...